Oligofrenopedagogika to dziedzina pedagogiki specjalnej, zajmująca się diagnozą, terapią i edukacją osób z niepełnosprawnością intelektualną.
Oligofrenopedagog (pedagog specjalny) wspiera rozwój dziecka w sposób całościowy, obejmujący sferę poznawczą, emocjonalno-społeczną, ruchową, komunikacyjną oraz samoobsługową.
Celem terapii i edukacji oligofrenopedagogicznej jest maksymalne usamodzielnienie wychowanka, rozwijanie jego potencjału oraz przygotowanie do możliwie niezależnego funkcjonowania w życiu codziennym.
W Ośrodku Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczym PSONI w Bytomiu pedagodzy specjalni prowadzą zajęcia dydaktyczno-terapeutyczne dostosowane do indywidualnych potrzeb, możliwości i tempa rozwoju każdego dziecka.
Praca opiera się na indywidualnych programach edukacyjno-terapeutycznych (IPET) oraz wielospecjalistycznych ocenach funkcjonowania ucznia (WOPFU), które stanowią podstawę planowania i monitorowania postępów.
Terapia ma charakter praktyczny – dzieci uczą się poprzez działanie, doświadczanie, obserwację i naśladownictwo.
W codziennej pracy stosowane są aktywizujące metody nauczania, elementy terapii poznawczej, stymulacja polisensoryczna, a także działania wspierające rozwój emocji i umiejętności społecznych.
Pedagodzy specjalni koncentrują się na rozwijaniu podstawowych funkcji poznawczych (uwaga, pamięć, spostrzegawczość, myślenie) oraz na doskonaleniu motoryki małej i dużej, orientacji przestrzennej i umiejętności samoobsługi.
Ważnym elementem zajęć jest także rozwijanie komunikacji werbalnej i niewerbalnej.
W pracy często wykorzystywane są metody komunikacji wspomagającej i alternatywnej (AAC) – piktogramy, tablice tematyczne, książki komunikacyjne i inne środki wizualne, które pomagają dzieciom wyrażać swoje potrzeby i emocje.
Pedagog specjalny współpracuje z logopedami, psychologami i fizjoterapeutami.
Wspólne działania specjalistów pozwalają na kompleksowe wspieranie rozwoju dziecka i zapewnienie mu spójnego systemu oddziaływań edukacyjno-rehabilitacyjnych.
Ważną rolę w pracy oligofrenopedagoga odgrywa także kontakt z rodziną dziecka.
Nauczyciel wspiera rodziców, udziela wskazówek i pomaga w utrwalaniu umiejętności zdobytych podczas zajęć w środowisku domowym.
Celem oligofrenopedagogiki nie jest wyłącznie nauczanie, ale przede wszystkim rozwijanie samodzielności, poczucia sprawczości, wiary we własne możliwości i poprawy jakości życia.
Dzięki indywidualnemu podejściu, cierpliwości i zaangażowaniu pedagogów, dzieci z niepełnosprawnością intelektualną mogą odkrywać swoje mocne strony, uczyć się poprzez doświadczenie i zyskiwać realne kompetencje potrzebne w codziennym funkcjonowaniu.
Opracowała: mgr Agnieszka Kuc
